“Watchmen” projesinin dünü ve bugünü…

“Watchmen” projesinin dünü ve bugünü…

Yönetmen Jack Snyder
Oyuncular Patrick Wilson, Jackie Earle Haley, Billy Crudup, Malin Akerman, Jeffrey Dean Morgan, Matthew Goode
Senaryo Alex Tse, David Hayter (Alan Moore ile Dave Gibbons’ın aynı adlı çizgi roman serisinden uyarlama)
Yapımcılar Lloyd Levin, Lawrence Gordon, Deborah Snyder
Müzik Tyler Bates
Dağıtım Warner Bros.
Gösterim Tarihi 6 Mart 2009

Zack Snyder’in yönetmenliğini üstlendiği “Watchmen”, Alan Moore ile Dave Gibbons’un Hugo ödüllü 12 sayılık çizgi roman serisinden uyarlandı. Başrollerinde Patrick Wilson, Jack Earle Haley, Malin Akerman, Billy Crudup, Jeffrey Dean Morgan, Matthew Goode, Stephen McHattie ve Carla Cogino kamera karşısına geçti.

Konusu 1985 yılında geçen filmde ABD ile Sovyetler Birliği arasında savaşın başladığı dönemde bir grup eski süper kahramanın öyküsü anlatılır.

6 Mart 2009 tarihinde gösterime girmesi planlanan filmin çekimlerine 2007 yılı Eylül ayında Kanada’nın Vancouver kentinde başlandı. Yönetmen Snyder daha önceki çalışması “300 Spartalı”da yaptığı gibi orijinal çizgi romanı “şablon” olarak modellendirdi ve filmi “chroma key” olarak da bilinen mavi ekran teknolojisiyle çekmemeyi tercih etti.

Kitap serisinin 1986’da yayınından sonra film uyarlaması tam bir “geliştirme cehennemine” dönüştü. Yapımcı Lawrence Gordon projeyi 20th Century Fox ve Warner Bros’ta geliştirmeye başladı. Yanında yapımcı dostu Joel Silver ile yönetmen Terry Gilliam da vardı. Ancak Gilliam eldeki kaynak kitabın filme çekilemeyecek kadar karmaşık olduğunu söyleyerek projeden ayrıldı. 2000’li yıllara girildiğinde Lawrence Gordon ile Lloyd Levin, David Hayter’in yazdığı senaryoyu filme çekebilmek için Universal Stüdyoları ve Paramount Pictures ile işbirliği yaptılar. Paramount’un projesine Darren Aronofsky ile Paul Greengrass de katıldı. Ancak aşırı bütçe gerektireceği için rafa kaldırıldı. Böylece yeniden Warner Bros’a dönen projenin yönetmenliğine 2006 yılında Snyder getirildi.

Filmin Konusu

Süper kahramanların var olduğu 1985 yılı alternatif evreninde Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki gerilim tepe noktasına çıkmıştır. Komedyen lakaplı süper kahramanın öldürülmesi olayını soruşturan Rorschach, kahramanları gözden düşürmek ve öldürmek için düzenlenen komployu gün ışığına çıkarır. Arkadaşlarının geçmişiyle ilgili geniş kapsamlı komplonun tarihin akışını değişterecek boyutta olduğunu keşfedecektir.

Oyuncular

Nite Owl lakabıyla tanınan teknolojik deneyimli emektar süper kahraman Daniel Dreiberg rolünde Patrick Wilson oynadı. Sıkı bir grafik romanları hayranı olan John Cusack da bu rolle ilgilenmişti.

Doktor Manhattan adıyla bilinen ve ABD hükümeti için çalışan Dr. Jon Osterman rolünde Billy Crudup yer aldı. Bu rolle ilgilenenler arasında Keanu Reeves de vardı ama Universal’in projeye bütçesel nedenlerle rafa kaldırmasından sonra devre dışı kaldı. Bilgisayarda oluşturulan karakter için “motion capture” sağlayan Billy Crudup, ayrıca Osterman’ın insan olarak görüldüğü flashback sahnelerinde kendisi kamera karşısına geçti.

ABD hükümeti tarafından görevlendirilen Komedyen lakaplı Edward Blake rolünde Jeffrey Dean Morgan oynadı. Yapımcılar Lawrence Gordon ve Lloyd Levin, bu rolü Morgan’a vermeden önce Komedyen’in portresini çizmesi için Ron Perlman ile görüşmüşlerdi.

Komedyen rolünü bir çeşit “meydan okuma”, bir “düello” olarak gördüğünü söyleyen Jeffrey Dean Morgan, verdiği bir söyleşide bu düşüncesinin sebebini şu sözlerle açıklamıştı:

“Romanı okurken bu karakterin yapılmaması gereken, çirkin şeyler yapmış olmasına rağmen ondan nefret edemiyorsunuz. Benim görevim bu durumu ekranda yansıtmaktı. İzleyicinin ondan hoşlanmak için bir sebep bulamamasını, ama kötü şeyler yapmasına rağmen nefret de edememesini sağlamaktı.”

Rorschach adıyla tanınan Walter Kovacs rolünde Jackie Earle Haley kamera karşısına geçti. Bu karakterin özelliği, yasal haklarından mahrum kaldıktan sonra da faaliyetlerine devam eden bir süper kahraman olmasıdır. “Soft” kostümlü bir süper kahramanken zaman içinde dünyayı sadece siyah ve beyaz olarak katı kalıplarla gören bir katile dönüşmüştür. Duygularını yansıtacak şekilde düzenlenmiş mürekkep lekelerinden oluşan bir maske giyer. Dünyayı görebilmesi için maskede küçük delikler bırakılmıştır.

Silk Spectre lakaplı Laurie Juspeczyk rolünde Malin Akerman oynadı. Bu rolde kamera karşısına geçen İsveçli oyuncu Malin Akerman, erkekler arasında tek kadın olan bu kahramanın filme psikolojik ve duygusal derinlik getirdiğini söylemişti. Malin Akerman, suçla mücadele eden bir kadının portresini çizmek için sıkı çalışarak dövüş eğitimi aldı.

Ozymandias olarak tanınan Adrian Veidt rolünde Matthew Goode yer aldı. Ozymandias rolü için daha önce Jude Law ve Tom Cruise gibi aktörlerle bağlantı kurulmuş, ancak bütçeyi toparlayamayan stüdyonun gecikmesi nedeniyle projeyi terk etmişlerdi.

Laurie Juspeczyk’in annesi olan süper kahraman Sally Jupiter / Silk Spectre rolünde Carla Gugino oynadı. Carla Gugino’nun oynadığı karakter 1940’lı yıllarda 25 yaşındadır, 1980’lerde 67 yaşında bir kadın olur. Gugino’ya bu yaşlanmayı yansıtacak protez işlemleri uygulandı. Ünlü oyuncu portresini çizdiği Sally Jupiter karakterini tanımlarken, “Alberto Vargas ile tanışan Bettie Page çizgisinde bir süper kahramandır” yorumunu yaptı.

Mistik Moloch lakaplı Edgar Jacobi rolünde Matt Frewer oynadı. Bu karakterin özelliği, gençlik yıllarında yer altı dünyasının kralları arasında yer alan bir suçlu ve sihirbaz iken yaşlandıktan sonra rehabilite olmuş bir kahraman olmasıdır.
Mothman rolünde Niall Matter: Öykü akışının odak noktasında değildir. Sadece flashback sahnelerinde görünür.

“Watchmen”in prodüksiyon çalışmasına 2007 yılı Temmuz ayında oyuncu seçmeleriyle başlandı. Yüzyılın ünlü isimleri arasında yer alan Richard Nixon, Henry Kissinger, H.R. Haldeman, Ted Koppel, John McLaughlin, Annie Leibovitz, John Lennon, Yoko Ono, Fidel Castro, Albert Einstein, Norman Rockwell, John F. Kennedy ve Jackie Kennedy, Andy Warhol, Mao Zedung ve Larry King gibi isimler için oyuncular seçildi. Richard Nixon’ı canlandıran aktör, yüzünü tam kaplayan bir yüz protezi kullandı.

Gelişim Süreci

Yapımcı Lawrence Gordon, 1986 Ağustos ayında “Watchmen”in film haklarını 20th Century Fox adına satın aldı. Yapımcı Joel Silver da onunla birlikte çalışıyordu. Fox yetkilileri, kendi öyküsünden bir senaryo yazmasını Alan Moore’dan istediler. Moore bu teklifi kabul etmeyince senaryoyu yazma görevi Sam Hamm’e verildi.
Hamm’in yazdığı ilk senaryo taslağı 9 Eylül 1988 tarihinde stüdyo yetkililerine sunuldu. Yaptığı çalışma sonucunda Moore’un her sayfasında 9 panel bulunan 400 sayfalık çizgi romanını 128 sayfalık bir senaryoya sıkıştırmayı başardı. “Watchmen”in oldukça karmaşık olan sonunu özgürce yeniden yazarak, bir suikast ve zaman paradoksu şeklinde “daha kolay yönetilebilir” bir sonuca bağladı.
Projeyi 1991 yılı gündemine alan Fox yetkilileri, film haklarının bir kısmını Largo International şirketine verdiler. Ancak Largo’nun o dönemde dağılması üzerine Gordon, projeyi başka bir film stüdyosuna taşımak için Fox’a para ödemeyi kabul etti.
Projeyi Warner Bros’a taşıyan Gordon ile Silver, yönetmenliği için Terry Gilliam ile anlaştılar. Ancak bir sorun vardı. Hamm’in yazdığı senaryodan tatmin olmayan Gilliam, yeniden yazılması için Charles McKeown’u görevlendirdi. Gilliam’a sunulan ikinci senaryo taslağında Rorschach karakterinin güncesinden bölümler “voice-over” şeklinde kullanılmış, Hamm’in çizgi romandan almamayı uygun gördüğü bazı bölümler tekrar yerine konulmuştu.

“Watchmen”in yaratıcılarından Dave Gibbons’a göre Silver’in isteği filmde Dr. Manhattan rolünde Arnold Schwarzenegger’i oynatmaktı. Çekimler de Londra’daki Pinewood Stüdyolarında yapılacaktı. Ancak Gilliam ile Silver’in daha önceki filmleri olan “The Adventures of Baron Munchausen” ile “Die Hard 2”nin her ikisinin bütçeleri de sınırları aştığı için “Watchmen” için sadece 25 milyon dolar bütçe alabiliyorlardı. Bu da filmin yapılması için gerek duyulan bütçenin dörtte biri anlamına geliyordu.

Sonunda Terry Gilliam bütçe problemleri nedeniyle projeden ayrıldı. O yıllarda verdiği bir söyleşide, “Watchmen”in sınırlı bütçe koşulları altında yapılamayacağına dikkat çekerek, “Belki öyküyü 2 veya 2 buçuk saatlik bir film yapacak şekilde daraltabilirdim ama öyle yaptığımız takdirde ‘Watchmen’in özünden uzaklaşırdık” demişti.

Warner Bros’un projeyi rafa kaldırmasından sonra Gordon, filmi bağımsız olarak çekmek için Gilliam’a davet etti. Ancak yönetmen bu teklife sıcak bakmadı.
2000’li Yıllar…

“Bugüne kadar ‘Watchmen’ hep karanlık, kompleks ve zekice yapılmış bir çizgi roman serisi olarak değerlendirilmişti. Ancak dünyamız 11 Eylül 2001 saldırılarından sonra çok değişti. Saldırılar sonrasında geldiğimiz yeni global iklimin, Alan Moore’un 1986 yılında öngördüğü vizyona sonunda yaklaştığını düşünüyorum. Bu filmin yapılması için en mükemmel ortama geldik.”

Senaryo yazarı David Hayter, 2001 yılı Ekim ayında projenin zamanlaması konusunda yaptığı açıklamada yukarıdaki sözleri söylüyordu.

2001 yılı Ekim ayında Gordon ve Universal stüdyoları, senaryo yazarı David Hayter ile bir sözleşme imzaladı. “Watchmen”in senaryosunun yanısıra yönetmenliğini de kapsayan bu anlaşma milyon dolarlar düzeyindeydi. Hayter’ın niyeti filmin çekimine 2002 başında başlamaktı. Ancak ilk senaryo taslağını 2002 Temmuz ayında bitirebildi.
2003 Mayıs ayında bir açıklama yapan Hayter, film konusunda Alan Moore’un okeyini aldığını söyledi. Bu projeye ilk günlerden beri karşı çıktığını her fırsatta söyleyen Alan Moore, buna rağmen senaryoyu uygun bulduğunu ifade ediyordu.

2003 Temmuz ayına gelindiğinde “Watchmen”in yapımcısı Lloyd Levin, Hayter’in yazdığı senaryonun tamamlandığını duyurdu ve “Kitabı kesinlikle kutsayan harika bir uyarlama oldu” dedi. Ancak tam da o günlerde Hayter ve yapımcılar, kreatif farklılık nedenleriyle Universal ile ters düşerek ayrılmak zorunda kaldılar.

2003 Ekim ayında Gordon ve Levin, “Watchmen”i Revolution Stüdyolarında yapma niyetinde olduklarını açıkladılar. O günlerde Revolution’da “Hellboy”u tamamlamışlardı ve “Watchmen”in çekimlerini Prag’da yapmayı planlıyorlardı. Ancak Revolution Stüdyoları ile de görüş ayrılığına düşünce proje bir kez daha rafa kalktı.
2004 Temmuz ayında “Watchmen”in prodüksiyonunu Paramount Pictures’ın yapacağı ve yönetmenliğini de Hayter’ın senaryosundan yola çıkarak Darren Aronofsky’nin üstleneceği duyuruldu. Gordon ile Levin yine yapımcı olarak devredeydi.

Aronofsky’nin yapımcı ortağı Eric Watson ile işbirliği yaparak çalışmaya başladılar. Rorschach rolünü Simon Pegg’in oynaması için görüşmeler devam ediyordu.

Ancak Aronofsky’nin “The Fountain”i çekmek için projeden ayrılması üzerine Paramount yetkilileri onun yerine Paul Greengrass’i getirdiler ve hedef gösterim tarihi olarak da 2006 yaz aylarını belirlediler. Hatta filmin tanıtımı için bir web sitesi bile hazırlandı. Şu anda yayında olmayan o sitede bir mesaj panosu ve download edilmeye hazır wallpaper’lar vardı.

2005 yılı Mart ayında Paramount CEO’su Donald De Line’in stüdyodan istifa etmek üzere olduğu söylentileri yayıldı. Bu durum, aralarında “Watchmen”in de bulunduğu çok sayıda yüksek profilli projenin yapımını tehlikeye atacak bir gelişmeydi. O günlerde Londra’da olan Donald De Line, “Watchmen” projesine yeşil ışık yakılabilmesi için bütçesinde azaltma yapması için baskı görmüştü. Paramount’un yeni CEO’su Brad Grey’in potansiyel bütçe kesintisi yapacağını sezinleyen Levin, projenin Londra’daki Pinewood Stüdyoları yerine başka bir yerde çekilmesini planladı. Çekimlerin İngiltere dışında bir yerde yapılması halinde bütçe kısıtlamasının etkisi daha az hissedilecekti. Buna rağmen “Watchmen” projesi Paramount tarafından askıya alındı.

Gordon ile Levin, 2005 yılı Ekim ayında Warner Bros ile yeniden görüşmelere başladılar. 90’lı yıllarda “Watchmen” ile ilgilenen Warner bir kez daha devreye girmişti. 2005 yılı Aralık ayında projenin Warner Bros’ta yapılması kesinleşti ama projenin başında artık Greengrass yoktu. Ayrıca David Hayter’ın senaryosunun bir köşeye konulması gündemdeydi.

Hayter bu değişikliğe rağmen senaryosunun Warner Bros tarafından kullanılacağını, “rüya projem” dediği projenin yönetmenliğinin kendisine verileceğini umuyordu. Ancak Hayter’ın dilekleri gerçekleşmedi.

Prodüksiyon Aşaması

Frank Miller’ın aynı adlı grafik romanından uyarlanan “300 Spartalı” adlı filmde Zack Snyder’ın ortaya koyduğu yönetmenlik çalışmasından etkilenen Warner Bros yetkilileri, “Watchmen”in yönetmenliğini ona verdiler. Warner Bros’tan konuyla ilgili yapılan açıklamada “Watchmen”in yönetmenliğini Zack Snyder’in üstleneceği, senaryosunu da Alex Tse’nin yazacağı duyuruldu.

Yeni senaryo için kolları sıvayan Alex Tse, David Hayter’ın daha önceden yazmış olduğu taslak senaryoların her ikisinden “en iyi unsurları” alarak işe başladı. Yeni senaryoda Hayter’ın yarattığı çağdaş atmosfere yer verilmemişti. Bunun yerine “Watchmen”in çizgi romanında var olan orijinal Soğuk Savaş ortamına geri dönülmüştü.

Zack Snyder, “Watchmen”in çekimleriyle ilgili planlarını şu sözlerle açıklamıştı: “Çizgi romanın her karesinde çok sayıda sürprizler var. Filmde de bu detay düzeyini vermek istiyorum. Bu nedenle ‘300 Spartalı’da izlediğim yöntemin benzerini kullanarak çizgi romanı bir çeşit şablon gibi kullanmayı düşünüyorum.
O söyleşisinde ‘Taxi Driver’ ve ‘Seven’ gibi filmleri görsel açıdan referans alacağına değinen Snyder, senaryo üzerinde 2007 şubatında yapılan revizyonlar sonucunda filmin ekran süresinin 2 buçuk saat olacağını söylemişti. Zack Snyder’ın Warner Bros’tan istediği bütçe 150 milyon dolardı ama stüdyo yetkilileri bütçenin 100 milyon doların altında kalmasını tercih ettiler.

2006 Aralık ayında “Watchmen”in karakter ve kostüm tasarımları için çizgi roman sanatçıları Adam Hughes ve John Cassaday ile anlaşma yapıldı. Kostüm provaları 2007 Mart ayında gerçekleştirildi. Snyder, çizgi romandaki karakterlerin dış görünümüne sadık kalmaya kararlıydı ama buna rağmen Nite Owl karakterinin daha ürkütücü gözükmesini istiyordu. Bir başka amacı da Ozymandias karakterinin antik dönem Mısır’ından etkiler taşımasıydı. Bu yaklaşım doğrultusunda Nite Owl ve Silk Spectre karakterlerine çizgi romandan farklı bir dış görünüm verildi. Synder’ın bu değişikliği yapmasının sebebi, günümüz film izleyicisinin çizgi romandaki orijinal kostümlerin naif havasını takdir etmeyeceğini düşünmesiydi.

Snyder’in isteklerinden birisi de, “Watchmen”in çekimlerini 2007 Haziranından Eylülüne kadar olan yaz aylarında tamamlamaktı. Ancak filmin çekimlerinin başlangıç tarihinde 17 Eylül 2007’ye kadar gecikme oldu. Çekimler Kanada’nın Vancouver kentinde gerçekleştirildi. Oradaki stüdyolarda New York ile ilgili setler kuruldu. Bu setler genellikle apartman daireleri ve ofislerde geçen sahnelerde kullanıldı. Mars ve Antarktika ile ilgili sahnelerin çekimleri ise yeşil ekran sistemiyle hayata geçirildi.

Çekimleri 19 Şubat 2008’de tamamlanan filmin görsel efektleri Sony Pictures Imageworks ve Intelligent Creatures adlı özel efekt şirketleri tarafından hazırlandı.
“Watchmen”in müziklerini ünlü besteci Tyler Bates, 2007 Kasım ayında hazırlamaya başladı. Bestelerini yaparken film setini her ay bir haftalığına ziyaret etmeyi planladı. Çizgi romanda ismi geçen şarkıların bazıları filmde kullanıldı.

Prodüksiyon

2006 Kasım ayında bir açıklama yapan yönetmen Zack Snyder, çekimlere başlamadan önce Alan Moore ile konuşmak istediğini söyledi. Bilindiği üzere Alan Moore, kendisinin yazdığı “V for Vendetta”nın film uyarlaması sırasında yapımcılarla anlaşmazlığa düştüğü günden beri yapıtlarının film veya televizyon uyarlamalarına kesinlikle karşı çıkıyordu.

Alan Moore, 2007 Temmuz ayında verdiği bir söyleşide Snyder’ın projesiyle ilgili olarak şöyle konuşmuştu: “Eğer yine ‘V for Vendetta’da olduğu gibi saçma sapan bir uyarlama yapacaklarsa, ismim jenerikten kaldırılıncaya kadar ateş püskürmeye devam edeceğim.”

Alan Moore şiddetle karşı çıkıyordu ama “Watchmen”in diğer yaratıcısı Dave Gibbons projeye tam destek verdi. Alex Tse’nin yazdığı senaryoyu beğendiğini, Snyder’ın heyecanından etkilendiğini söyleyen Dave Gibbons, filmle ilgili şu yorumu yapmıştı:
“Zack Snyder’da gerçekten iyi bir film yapma yeteneği fazlasıyla var.

Ayrıca ‘Watchmen’ de gerçekten iyi bir film olacak altyapıya sahip bir çizgi romandır. Bu ikisi bir araya gelince ortaya çok çok iyi bir film çıkacağını umuyorum ve temelden destekliyorum.”

Projeyi desteklediğini her fırsatta dile getiren Dave Gibbons, Snyder’a senaryo konusunda bazı tavsiyelerde de bulundu ve yönetmen bunları kabul etti.
2008 Ocak ayında bir açıklama yapan Alan Moore, projeyi topa tutma çalışmasını sürdürerek isminin Zack Snyder’ın çektiği filmden kaldırılmasını istedi ve tüm haklarını Dave Gibbons’a devrettiğini bildirerek şunları söyledi:

“Filmi kesinlikle seyretmeyeceğim. Eğer benim ismimi jenerikten kaldırırlarsa ve geçmişte yaptıkları gibi aptalca şeyler yapmazlarsa en azından tarafsız (nötral) kalabilirim.”